هنگامی که مفصل زانو آسیب می بیند از فیزیوتراپی استفاده می شود، فیزیوتراپی باعث می شود که مفصل زانو نرم شود و بتواند حرکت طبیعی خود را انجام دهد. شکستگی و آسیب مفصل زانو ممکن است در هر بازه سنی و بنا به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد . مواردی مثل آسیب دیدگی زانو یا خشکی زانو ممکن است با انجام فیزیوتراپی درمان شود همچنین از فیزیوتراپی پس از انجام عمل (تعویض زانو) استفاده می شود که کمک فراوانی به بهبودی بیمار می نماید. در این مقاله می خواهیم در رابطه با فیزیوتراپی مفصل زانو اطلاعات بیشتری در اختیار شما بگذاریم. با ما همراه باشید.
آناتومی زانو
یکی از بزرگترین مفصل های بدن انسان، مفصل زانو است. از مهم ترین کاربرد این مفصل تحمل وزن بدن انسان در زمان ایستادن و راه رفتن است. همچنین در موارد دیگر مانند دویدن و بالا رفتن از پله ها این امر مهم را بر عهده می گیرد.
درد زانو
درد زانو یا آرتروز(ساییدگی زانو) یکی از شایع ترین بیماری ها در افراد سالخورده بین 40 تا 50 سال است. اما این عارضه می تواند در جوانان و خانم های باردار نیز اتفاق بیفتد. اگر چه این درد ممکن است در اوایل زندگی انسان آغاز شود، پزشکان معتقدند که درمان فیزیکی بهترین روش درمان درد زانواست و بیماری رماتیسم عامل اصلی این درد است. اتصالات و بروز عفونت در هر جایی از بدن، یک غضروف مفصل بیان می شود .
زبری مفاصل، زانو و ران، شایع ترین بیماری هایی است که بر افراد به ویژه سالمندان تاثیر می گذارد. علاوه بر ضعف عضلانی ، افزایش وزن ، عدم حرکت و آسیب، عواملی كه به بيماری های روماتيسم زبری مانند روماتوئيد و نقرس، كمك می كند. هم چنين منحنی پاها، و گاه فقدان عناصر مهم مواد معدنی از علل درد زانواست.
آسیب های غضروفی زانو
غضروف چیست؟ آیا راهی وجود دارد تا بتوان آسیب های غضروفی را درمان کرد؟ آیا فیزیوتراپی در درمان آسیب های غضروفی کمک کننده است؟ انتهای استخوان ران و استخوانهای زانو، را ناحیه ای تشکیل داده است که به آن غضروف می گویند. غضروف یک عضو برجسته است زیرا می تواند مقدار زیادی از اثرات و فعالیت های برشی را در طول زمان تحمل کند.
علت زانو درد چیست؟
عوامل مختلفی در بروز درد در ناحیه زانو وجود دارد که 13 مورد از شایع ترین آن ها عبارت است از:
- آرتروز
- روماتیسم مفصلی
- کندرومالاشی کشکک
- بورسیت
- التهاب تاندون
- شکستگی ها
- پارگی رباط های زانو
- آسیب به مینیسک
- کشیدگی عضلات
- در رفتگی زانو
- در رفتگی کشکک
- عفونت زانو
- درد های ناشی از کمر
در ادامه یک فیلم در رابطه با زانو درد از خانم دکتر کریمی پور باهم ببینیم.
چه مواردی باعث شکستگی غضروف مفصلی می شود؟
ممکن است آسیب غضروف مفصلی در اثر ضربه محکم ، پیچ خوردگی روی زانوی خم ، ضربات مستقیم به زانو یا سایش و پارگی در هنگام پیر شدن بیمار ایجاد شود. در بعضی موارد ، صدمات کندرال ممکن است با آسیب دیدگی رباط مانند رباط صلیبی قدامی (ACL) همراه باشد. تکه های کوچک غضروف مفصلی می توانند مانند اجسام سست در زانو شکسته و در اطراف آن شناور شوند و باعث قفل شدن و یا تورم شوند. این نوع صدمات می تواند ناشی از یک سری صدمات جزئی باشد که به مرور زمان روی داده اند.
قابل توجه است که آسیب های وارد شده به غضروف، به طور قابل ملاحظه ای پیشرونده است و می تواند منجر به درد و تورم شود که علائم اصلی آرتروز زانو می باشد .
علائم نقص کندرال زانو
علائم صدمه به غضروف به اندازه علائم پارگی منیسک یا آسیب رباط مشهود نیست. تورم اغلب تنها علامت آن است . احساس درد در زمان پیاده روی طولانی مدت یا بالا رفتن از پله ها میتواند احساس شود.
عوامل بسیاری وجود دارد که باید برای بیمارانی که علائم نقایص غضروفی دارند ، بررسی شود. اشک های لیگامان زانو می توانند باعث ایجاد نقص و ضعف در غضروف شوند و ممکن است نیاز به بازسازی غضروف، برای کاهش سرعت پیشرفت آرتریت باشد.
روش های درمانی مشکلات زانو
برای درمان این مشکلات روش های مختلف دارد که در ادامه می خواهیم در رابطه با آن ها صحبت کنیم. برای درمان زانو درد می توان از داروها و کرم های مخصوص استفاده کرد که تجویز آن ها باید حتما توسط متخصص انجام شود. همچنین برای تسکین درد می توان از مسکن استفاده کرد. لازم به ذکر است که مصرف به موقع این داروها در زمان مشخص خود بسیار اهمیت دارد.
فیزیوتراپی مفصل زانو
در بسیاری موارد زانو درد در فرد به اندازه ای است که او را در انجام فعالیت های روزانه خود دچار اختلال می کند. همچنین گاهی این زانو درد به صورت طولانی مدت در فرد وجود داشته باشد به همین خاطر یکی از روش های درمانی برای این مشکل فیزیوتراپی است. انجام این کار می تواند درد در فرد را کنترل کند. فیزیوتراپیست اقداماتی برروی زانو بیمار انجام می دهد تا فرد بتواند بهتر فعالیت های روزانه خود را انجام دهد. همچنین زمانی که بیمار برای درمان به سمت درمان با فیزیوتراپی می رود، فیزیوتراپیست توصیه هایی به او می کند تا سطح فعالیت هایش بدون درد افزایش یابد.
برخی اقداماتی که در فیزیوتراپی برای زانو انجام می شود عبارت است از:
- در مرحله اول فیزیوتراپیست یک برنامه تمرینی ورزشی منظم برای بیمار تهیه می کند.
- یک سری نکات و توصیه ها برای افزایش سطح فعالیت ها و پیشگیری از آسیب هایی که ممکن است برای بیمار در انجام برنامه تمرینی به وجود آید ارائه می دهد.
- همچنین به منظور کنترل و تسکین درد از برخی ابزارهایی مانند تحریکت های الکتریکی عصبی، ماساژ، گرما و سرما استفاده می کند.
- تهیه برخی ابزارها مانند اسپیلینت می تواند در راه رفتن به بیمار کمک کند.
فیزیوتراپیست چگونه می تواند به بهبودی مشکلات زانو کمک کند؟
علاوه بر موارد بالا فیزیوتراپیست می تواند با انجام موارد زیر به بهبودی درد زانو کمک کند:
- فیزیوتراپیست به بیمار مشاوره می دهد.
- همچنین می تواند به بازیابی اعتماد به نفس بیمار کمک کند.
- با برخی توضیحات می تواند نگرانی های بیمار را کاهش دهد.
درمان با فیزیوتراپی
گام اول در درمان ،استفاده از روش سرمایشی است. در این روش از کمپرس یخ استفاده می شود. برای درمان اولیه یک تکه یخ روی زانو جهت کاهش درد و ورم گذاشته می شود. اگر لازم باشد مفصل زانو گچ گرفته می شود تا استخوان شکسته یا رباط های پاره شده التیام یابد . سپس با استفاده از فیزیوتراپی عضلات زانو و مچ تقویت داده می شود ، این اقدام یک گام مهم در درمان مفصل زانو به شمار می رود چرا که در صورت قوی بودن مفصل مچ، راه رفتن و حرکت برای بیمار راحتتر خواهد بود. در فیزیوتراپی زانو با استفاده از تمرینات و فعالیت های مخصوص سعی می شود که گردش خون به مفصل زانو به شکل طبیعی انجام بگیرد. توصیه می شود که همواره بیمار مچ پای خود را در چهار جهت حرکت دهد یا چند دفعه مچ پای خود را به شکل عدد 8 انگلیسی حرکت دهد.
مهمترین عوامل فیزیکی و مکانیکی و تکنیک ها و روش های درمان عبارتند از : استفاده از گرما، استفاده از سرما، استفاده از جریان الکتریکی با فرکانس پایین ، استفاده از عوامل الکترومغناطیسی مانند اشعه های زیرقرمز و ماورابنفش و… ، ماساژ، امواج ماورا صوتی ، آب درمانی، حرکت های کششی بدن، تمرینات ویژه مفصل زانو می باشد.
روش های فیزیوتراپی زانو
روش های مختلفی برای بهبودی درد زانو با فیزیوتراپی وجود دارد که مهم ترین و موثر ترین آن ها عبارت است از:
استفاده از دستگاه های تحریک الکتریک عصب
با استفاده از این دستگاه می توان عصب هایی که پیام های درد را به مغز ارسال می کنند را مسدود کرد. این دستگاه الکترونیکی کوچک از طریق پدهایی که بر روی زانو قرار داده می شود پالس هایی را به انتهای عصب منتقل می کند. این روش به بیمار احساس سوزن سوزن شدن در ناحیه زانو می دهد. این احساس می تواند درد بیمار را تسکین دهد.
الکتروتراپی
در این روش می توان با لیزر درمانی و استفاده از اولتراسوند کم توانی بیمار کاهش یابد.
ماساژ درمانی
برای شل شدن عضلات گرفته شده می توان از روش ماساژ درمانی استفاده کرد. یک فیزیوتراپیست با علم این که منبع درد کجاست با انجام حرکات استاندارد می تواند به باز شدن عضلات گرفته شده کمک کند. همچنین با این روش می توان سموم موجود در خون و سیستم لنفاوی را دفع کرد.
هدف از فیزیوتراپی زانو
فیزیوتراپی همواره سعی دارد تا با کاهش درد های عضلانی و مفصلی بیمار و کاهش اسپازم عضلات، کاهش التهاب و تورم زانو، تسریع در روند ترمیم بافت عضلات، بهبود وضعیت حرکت زانو (افزایش دامنه حرکتی زانو)، تقویت عضلات، وضعیت بیمار را بهبود بخشد. هدف کلی فیزیوتراپی ایجاد استقلال حرکتی برای بیمار و بهبودی وضعیت کلی وی و جلوگیری از آسیب مجدد بیمار و حمایت روحی و روانی بیمار و افزایش انگیزه می باشد.
