درمان درد زانو بایگانی - مرکز فیزیوتراپی همای سلامت

سندرم پلیکا در زانو چیست؟

اکثر ورزشکاران با کلمه منیسک آشنایی دارند ولی گاهی پزشکان ورزشی از واژه پلیکای زانو صحبت می کنند که خوبست ورزشکاران اطلاعاتی در مورد آن داشته باشند . پلیکا به یک چین یا باند ضخیم شده در لایه پوشاننده داخلی زانو گفته می شود . در حالت نرمال تعدادی از این پلیکا ها در زانو وجود دارند .

پلیکا در زانو

برای اینکه بهتر با مفهوم پلیکا آشنا شوید لباسی را در نظر بگیرید که در ناحیه آستینها یا پشت آن ها دارای چین است که در هنگام حرکت به اطراف اجازه حرکت ازادانه بدن را در لباس می دهد .نقش پلیکا ها هم در زانو مشابه آن است و در طی حرکات مختلف زانو اجازه حرکت آزادانه لایه پوشاننده داخلی زانو را می دهند .

در حالت نرمال چهار پلیکا در زانو وجود دارد ولی فقط یکی ایجاد مشکل می کند که پلیکای داخلی زانو می باشد . این پلیکا به قسمت تحتانی کشکک متصل شده و به سمت داخل و بالا رفته و به انتهای سطح مفصلی داخلی استخوان فمور متصل می شود . 50-70 درصد از افراد دارای پلیکای داخلی در زانو هستند ولی در تعداد اندکی ایجاد مشکل می شود .
این پلیکا زمانی که به علل مختلفی مثل بعضی ورزشها و تمرینات ورزشی مثل دویدن و دوچرخه سواری ، حرکات تکراری یا زانو زدن در آن التهاب ایجاد شود، مشکل و درد به وجود می آورد . گاهی به صورت حاد پلیکا می تواند درد و تورم ایجاد شود، معمولا پلیکای ملتهب ضخیم و سفت شده و عموما به صورت مزمن در زانو ایجاد درد می کند . آسیب و التهاب پلیکا به طور شایعی با آسیب های منیسک اشتباه می شود و به همین علت متاسفانه درمان نامناسب می شود . تشخیص نسبتا قطعی پلیکا با MRI می باشد که بررسی منیسک مجاور به طور همزمان نیز مقدور است و نهایتا تشخیص قطعی با آرتروسکوپی زانو می باشد . البته باید گفت بسیاری از التهابات در پلیکای زانو نیاز به جراحی نداشته و با کاهش فعالیت التهاب اطراف پلیکا خود به خود کاهش یافته و درد از بین می رود .

روش های درمانی

معمولا در فاز حاد توصیه به استفاده از دارو های ضد التهاب خوراکی مثل ایبو پروفن و آسپرین شده، استفاده از سرما درمانی بسیار موثر است و نهایتا اگر ورزشکار در یک فصل شلوغ ورزشی است، با صلاحدید پزشک متخصص ورزشی می توان از تزریق یک دوز کورتون به داخل زانو استفاده نمود ، همچنین استفاده از فیزیوتراپی می تواند موجب فروکش سریع التهاب شود . نهایتا در صورت عدم پاسخ به درمان غیر جراحی می توان به روش آرتروسکوپیک آن ها را حذف کرد .

تمرینات جهت جلوگیری از آسیب زانو در ورزشکاران

یکی از مکانیسم های پیشگیری کننده از آسیب زانو کنترل عصبی عضلانی می باشد . هدف از کنترل عصبی عضلانی هماهنگ نمودن حس های محیطی مربوط به فشار های وارد شده به مفصل و تبدیل این پیام ها به پاسخ های حرکتی هماهنگ می باشد . این فعالیت که ماهیت عضلانی دارد عناصر مفصلی را در برابر کشیدگی بیش از حد محافظت نموده و در واقع یک مکانیسم پیشگیری کننده آسیب زانو است . سطح فعال شدگی عضله چه به صورت مقدماتی باشد یا واکنشی ، به میزان زیادی ویژگیهای سفتی عضله را تعدیل می کند .
به طوریکه عضلات سفت تر در برابر حوادث کششی به طور کارآمدتری مقاومت می نمایند، تون بیشتری دارند و بازدارنده دینامیک موثر تری در برابر جایه جایی مفصل فراهم می آورند . تمرینات تحریک حس عمقی از طریق تخته تعادل و در وضعیت های چشم باز و بسته انجام می شود .

مطالعات نشان داده که افزایش سطح فعال شدگی عضله همسترینگ به طور قابل ملاحظه ای سفتی آن را افزایش می دهد و در ورزشکاران با نقص ACL، ارتباط متوسطی بین درجه سفتی عضله و توانایی عملکرد ورزشکار وجود دارد .
در نتیجه ورزشکارانی که سفتی بیشتری در عضلات همسترینگ دارند از نظر عملکردی بهتر می باشند .

ریسک فاکتور های درد زانو در ورزشکاران

فشار آوردن روی زانو ها
عدم تعادل قدرت عضلانی و الگو های آتشی عصبی- عضلانی
کفش نامناسب

فعالیت های پلایومتریک از جهش آرام آغاز شده سپس تمرین پرش جفت که یک تمرین حد واسط موثر است و نهایتا تمرین پرش عمودی با تعویض یک در میان پا و سپس لی لی کردن روی یک پا دشوار تر می شوند . تمرینات سطوح بعدی شامل لی لی کردن یک پا همراه با چرخش ، لی لی کردن از پهلو و پرش بر روی سطوح مختلف انجام میشوند. همچنین تمرین پاس دادن با پا برای توسعه فعالیت عضلانی مقدماتی و واکنش هماهنگ شده موثر تر می باشند که با توپ های بزرگ اغاز و به توپ های کوچکتر پیشرفت داده می شوند . حفظ تعادل روی سطح ناپایدار مانند تخته تعادل سبب فعال شدن واکنشی عضله شده که جهت سخت تر شدن تمرین و انتقال تمرکز ورزشکار می توان با گرفتن همزمان توپ و پرتاب شده به سمت ورزشکار این تمرین را پیشرفت داد .
تمرین راه رفتن و سپس دویدن روی ماسه ثبات رفلکسی مفصل را افزایش می دهد . در نهایت تمرینات عملکردی متناسب با رشته ورزشی ورزشکار و موقعیت های خاص ورزشی جهت تقلید شرایط بازی و مسابقه کاربرد دارند .
شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر با دکتر زهرا کریمی پورمتخصص فیزیوتراپی در غرب تهران مشاوره کنید .